U kent het wel. Een standaard spellingcontrole, zoals die van Microsoft Word of Editor, die u het aangename gevoel geeft een prachtig stukje foutloze tekst te hebben geschreven. Ik breng u in dit blog het onaangename antwoord, waarom een spellingcontrole alleen niet genoeg is om een foutloze tekst te produceren. Ik vertel u in welke gevallen het essentieel is, om een smetteloze, foutloze tekst af te leveren. En tenslotte geef ik u aan wat u kunt doen om vanaf dit moment, voor altijd een tekst vrij van storende fouten te schrijven.

Waarom is een spellingcontrole onbetrouwbaar?

Een spellingcontrole is een functie van een computerprogramma, vaak terug te vinden in tekstverwerkers, waarmee u zelf geschreven tekst kunt laten controleren op spelfouten en fouten in de typografie. Een prachtige uitvinding, laat ik dat vooropstellen. Maar is het gebruik van zo’n spellingchecker voldoende om een echt foutloze tekst te schrijven. Ik heb een voorbeeldzin gemaakt en aan de hand van dit voorbeeld, krijgt u hierop een duidelijk antwoord.

Uit einde lijk werd ten slotte één dunne darm transplantatie hun fataal.

In bovenstaande zin ziet de standaard spellingcontrole van Microsoft Word welgeteld nul fouten. Ons Nederlands Taalbureau telt in bovenstaande zin van officieel zeven woorden maar liefst zes fouten, waarvan 5 spellingfouten. Hieronder de foutloze versie.

Uiteindelijk werd een dunnedarmtransplantatie hen fataal.

In ons blog ‘De spellingcontrole’ lopen we op ons gemak alle fouten even na en leggen we uit waarom ze foutief zijn. U vindt dit blog op onze website. In onderstaande YouTube-film behandelen we ook deze zin.

Eén fout wil ik u niet onthouden Deze is echt bijzonder. Het gaat om ‘dunne darm transplantatie’. Let op: de spellingcontrole van Word keurt de door mij bewust fout geschreven 'dunne -spatie- darm -spatie- transplantatie' goed. Ook wordt goedgekeurd: 'dunne -spatie- darmtransplantatie' En let op: de spellingcontrole keurt de volgens de juiste spelling geschreven 'dunnedarmtransplantatie' fout.

Kunnen we aan de hand van een enkel voorbeeld stellen dat er nooit blindelings vertrouwd kan worden op de gratis spellingcontrole? Het voorbeeld is duidelijk, ondanks dat de bewust door mij gemaakte voorbeeldzin misschien niet helemaal representatief is voor een eerlijke test. Geloof me, niet alle spelfouten worden opgemerkt. Een fout als 'verassing' (bij een crematie) in plaats van 'verrassing' zal bij spellingcontroles de toets der kritiek doorstaan, aangezien 'verassing' en 'verrassing' beide bestaande Nederlandse woorden zijn. De spellingcontrole ziet enkel een correct gespeld woord hier en kijkt niet naar de context van het woord in de zin. U snapt dat per ongeluk één letter ‘r’ minder of meer in dit woord een erg pijnlijke fout kan opleveren.

Een gratis spellingcontrole is een geweldig hulpmiddel. Als u echter uw lezerspubliek serieus neemt; als u professioneel wilt overkomen; als u gegarandeerd foutloze teksten de wereld in wilt slingeren, dan is het gebruiken van een spellingchecker, net als een gratis vertaaltool, niet voldoende. U hoeft ook niet in alles zelf even goed te zijn. Tekstcorrectie is een vak op zich. Vraag gewoon hulp, aan bijvoorbeeld een taalbureau als de onze. Zie hierover ook de film op ons YouTube-taalkanaal: ‘Eén oplossing voor alle spellingproblemen!’

Gerelateerde artikelen